|
Sớm tinh mơ ở xóm Lũng Làn, trung tâm của xã Sơn
Vĩ. |
Trong bài viết “Nghĩa tình ở Lũng Làn” đăng trên Báo
SGGP ngày 5-3 vừa qua, chúng tôi đã nói nhiều về nghĩa tình như “chồng và vợ”
của những chiến sĩ đồn Biên phòng Lũng Làn đối với bà con các dân tộc xã Sơn Vĩ
(huyện Mèo Vạc, Hà Giang) và ngược lại. Nhưng ở đây, ngoài tình nghĩa quân - dân
thường trực đó, dù chưa một lần đi xa, quanh năm chỉ quanh quẩn với núi rừng
vùng biên giới, bà con Lũng Làn vẫn luôn nhớ và nhắc nhiều đến Báo SGGP, nhắc
đến TPHCM xa xôi...
|
Chị Thào Thị Mỷ cùng 3 đứa con trước căn nhà do Báo SGGP
hỗ trợ 10 triệu đồng để xây dựng. |
Trước khi vào Lũng Làn, Phó Bí thư Thường trực Huyện uỷ Mèo Vạc
Nguyễn Chí Thường nói với chúng tôi: “Năm ngoái, nhờ Báo Sài Gòn Giải Phóng hỗ
trợ 100 triệu đồng mà chúng tôi xây dựng được một nhà nội trú cho học sinh và
một nhà dân ở Sơn Vĩ, một nhà dân ở Khâu Vai. Phóng viên Báo SGGP vào mà xem,
chúng tôi đã cố gắng hết sức và làm đàng hoàng lắm...”.
Vào tới Lũng Làn, tại trụ sở xã Sơn Vĩ, khi biết chúng tôi là
phóng viên Báo SGGP, cán bộ xã ai cũng hỏi thăm và gửi lời thăm chị Yến (Trưởng
ban Chương trình xã hội của Báo SGGP, người trực tiếp mang tiền vào tặng xã Sơn
Vĩ). Chuyện trò, rồi Chủ tịch xã Lù Thị Dâu dẫn chúng tôi đến thăm nhà chị Thào
Thị Mỷ (41 tuổi, dân tộc Mông) ở ngay xóm Lũng Làn.
Với số tiền 10 triệu đồng mà Báo SGGP hỗ trợ cộng với xã hỗ trợ
thêm khoảng 5 triệu đồng (bao gồm cả tiền công làm nhà và thêm một số vật liệu)
chị Mỷ đã có một ngôi nhà đàng hoàng thay cho ngôi nhà mái tranh xiêu vẹo trước
đây. Trong nhà chưa có đồ đạc gì nhiều, nhưng giờ đây nhà chị Mỷ là ngôi nhà xây
và gần như đẹp nhất của cả xóm Lũng Làn (không tính trường học và công
sở).
Chồng chị Mỷ mất từ 2005, chị một mình nuôi 5 đứa con. Vất vả, khó
khăn nhưng được sự động viên, giúp đỡ của chính quyền và bộ đội, cả 5 đứa giờ
đều được đi học. Không nói được tiếng phổ thông, cuộc trò chuyện giữa chúng tôi
và chị Mỷ phải thông qua người thứ 3 là chủ tịch xã.
Chị Mỷ ngập ngừng,
hồi lâu mới nói được vài câu. “Chẳng biết phải nói sao cả. Chỉ biết cảm ơn
thôi...”. Hỏi chị giờ muốn có cái gì, chị bảo: “Muốn có tiền để láng xi măng cái
nền nhà và làm một cái bể nước; có cái ti vi để xem...”. Lúc chia tay, chị Mỷ và
mấy đứa con ra cửa nhìn theo chúng tôi mãi.
Trước đây, Trường Tiểu học và THCS Sơn Vĩ có hơn 400 em là học
sinh nội trú, nhưng chỗ ở chỉ là một dãy nhà gỗ nhỏ, đủ cho khoảng 50 em. Số còn
lại phải ngủ ngay tại phòng học. Thầy Nguyễn Văn Huân – Hiệu trưởng Trường THCS
Sơn Vĩ cho biết, chăn màn, chiếu để ở cuối phòng, sau buổi học, các em lại xếp
bàn ghế lên phía trên, rải chiếu, chăn ra để ngủ và nghỉ ngơi. Buổi sáng
lại thu xếp chăn chiếu và sắp xếp lại
bàn ghế để học.
“Đó là khi đã có dãy trường xây 2 tầng rồi các em
mới ngủ vậy được. Chứ hồi trước là trường tạm thì gần như không có chuyện học
sinh nội trú, vì không có chỗ cho các em ngủ lại. Xa mấy thì các em cũng phải
sáng đi bộ tới trường, chiều đi bộ về nhà...” – thầy Huân kể lại.
Tháng
4-2008, với số tiền 80 triệu đồng do Báo SGGP hỗ trợ, trường và xã đã cùng nhau
xây dựng căn nhà nội trú cho các em học sinh. Theo thầy Huân, lúc đầu định xây
thấp, chỉ để một tầng giường ghép cho các em ngủ. Nhưng sau đó, xã và trường đã
quyết định xây cao thêm một gác lửng nữa, nhằm tăng thêm chỗ nằm cho các
em.
Chủ tịch xã Lù Thị Dâu cho biết, xã đã huy động nhân công xây nhà,
huyện thì cho tiền mua mái fibro xi măng để lợp, bà con thì góp gỗ, ván để làm
gác lửng và ghép giường cho các em học sinh. Đến tháng 11-2008, căn nhà hoàn
thành và đưa vào sử dụng.
|
Các em học sinh ở Lũng Làn trong căn nhà nội trú do Báo
SGGP hỗ trợ 80 triệu đồng để xây dựng. |
“Tính lại, tổng trị giá căn nhà hơn 100 triệu đồng, nhưng nếu
không có Báo SGGP ủng hộ 80 triệu đồng thì cả huyện cũng như xã đều không thể
làm được căn nhà như vậy. Dù chưa thật đẹp và tiện nghi, nhưng như thế cũng là
tốt lắm rồi, nhất là đối với xã còn nghèo, khó khăn như Sơn Vĩ” – Phó Bí thư
Huyện uỷ Nguyễn Chí Thường tâm sự.
Nhờ làm cao, thêm gác lửng nên căn nhà
hiện đã đủ chỗ ngủ cho khoảng 240 em học sinh nội trú. Đá xây thô, cửa gỗ, gác
lửng gỗ và ván ghép làm giường liền nhau rồi chăn, màn, sách vở... tất cả đều ở
trong đó và những đứa trẻ có một chỗ nằm, một chỗ ngủ trong suốt tuần học ở
trường để cuối tuần, lại đi bộ 5-10km về nhà, sáng thứ hai trở lại
trường.
Thầy Huân tâm sự: “Có được căn nhà, các em đi học đều đặn hơn,
chỗ ăn ở đỡ nhếch nhác hơn, nhà trường cũng thấy vui hơn. Giá có thêm tiền, làm
thêm 1 căn như thế nữa cho các em thì tốt. Thầy cô trong trường vẫn đang ở nhà
tạm bợ nhưng chúng tôi chỉ dám mong có thêm nhà cho học sinh nội
trú...”.
Trò chuyện cùng chúng tôi, cậu học trò lớp 6 Chảo Văn Đồng (dân
tộc Xuồng, nhà ở xóm Phìn Lồ cách trường 7km) kể: “Đi học vui lắm, thầy cô rất
thương và ở nội trú được ăn cơm no. Nhà ở nội trú bây giờ được xây to và đẹp.
Bọn em không phải lo chỗ ngủ như ngày trước nữa. Bố mẹ ở nhà cũng yên tâm
lắm...”.
Hôm chia tay, trước sân Trường Tiểu học Sơn Vĩ, Bí thư xã Hoàng
Thị Tương nắm tay chúng tôi thật chặt mà bảo rằng: “Cảm ơn Báo SGGP, có dịp các
anh lại lên đây thăm bà con Sơn Vĩ. Nhờ báo và các nhà từ thiện nếu có điều kiện
thì lại giúp cho Sơn Vĩ chúng tôi. Sơn Vĩ còn nhiều khó khăn, vất vả lắm, nhưng
sẽ không bao giờ quên ân tình mà Báo SGGP đã giúp đỡ đâu...”.
Còn Phó
chính trị viên đồn Biên phòng Lũng Làn, đại uý Nguyễn Văn Cương, bảo: “Khó khăn,
vất vả bao nhiêu thì quân và dân ở đây cũng luôn đoàn kết thương yêu nhau. TPHCM
xa thật, nhưng nghĩa tình của Báo SGGP với vùng đất biên giới này, ở đây ai cũng
biết, cũng nhớ cả”.
Xã Sơn Vĩ có tất cả 19 xóm, trong đó có 9 xóm có đường
biên dài 17,5km giáp với nước bạn Trung Quốc. Cả xã có 908 hộ gồm 5.112
khẩu với 6 dân tộc anh em, trong đó bà con dân tộc Mông chiếm hơn 81%, số
còn lại là dân tộc Giấy, Xuồng, Hán, Tày, Nùng. Cả xã hiện chỉ có 2 căn
nhà xây kiên cố (không tính công sở, trường học), 11 hộ kinh doanh
nhỏ.
Toàn Sơn Vĩ hiện có 451 hộ thuộc diện nghèo, chỉ 3/19 xóm của
xã có điện lưới quốc gia. Ngoài Trường tiểu học và THCS Sơn Vĩ nội trú nói
trên, ở 19 xóm đều có trường tiểu học, nhưng mới chỉ có 2 trường kiên cố,
17 trường còn lại là nhà tạm. Về mầm non, mới chỉ có 7 xóm mở lớp và học
nhờ ở nhà dân; 12 xóm còn lại chưa có
lớp.
|
Trần Lưu